Rolnictwo w Prusach Wschodnich - ...w liczbach i tabelach

Uwarunkowania naturalne czyniły z Prus ziemię wręcz stworzoną dla rolnictwa i hodowli zwłaszcza koni i krów. Cechą charakterystyczną ziemi pruskiej były ogromne latyfundia i majątki ziemskie podległe starym rodzinom junkierskim i szlachcie, nawet dziś największy odsetek gospodarstw rolnych o powierzchni powyżej 15 hektarów znajduje się właśnie na ziemi pruskiej.

Mapa przedstawiająca wielkość gospodarstw w poszczególnych województwach.
Prusy i podlegająca administracyjnie pod woj. pomorskie część ziemi pruskiej zostały oznaczone czerwoną linią. Mapa powstała w oparciu o mapę pochodzącą z serwisu : http://www.wiking.edu.pl/article.php?id=273

Przez setki lat ciężką pracą pozyskiwano coraz to nowe ziemie pod uprawę wyrywając je naturze karczując lasy i puszcze czy osuszając liczne bagna i mokradła. W latach 30-tych pola uprawne pokrywały 51% a łąki i pastwiska 23% powierzchni. Wedle danych z 1931 roku aż 42,2% ludności pracowała na roli dla porównania w przemyśle tylko 21,6%. Słabo rozwinięty przemysł i niski przyrost naturalny był przyczyną słabego rozwoju ekonomicznego i przyczyniał się do emigracji zarobkowej skierowanej w większości do silnie uprzemysłowionej zachodniej części Niemiec (w dużej mierze do zagłębia Ruhry). Prawdą jest, iż trudno oczekiwać od prowincji typowo rolniczej wysokiego uprzemysłowienia, tym bardziej biorąc pod uwagę, iż większość surowców należałoby importować bezpośrednio z Niemiec ze względu na fakt. Prusy nie posiadały absolutnie żadnych złóż, które to można by wykorzystać w przemyśle ciężkim. Solą tej ziemi było i jest rolnictwo wyrosłe w otoczeniu pięknej, prawie nieskalanej natury.

Faktem jest, iż produkcja rolna w Prusach Wschodnich stała na wysokim poziomie i przyćmiewała pod wieloma względami większość pozostałych prowincji. Szereg poniższych tablic pozwoli zobrazować skalę produkcji rolnej w Prusach Wschodnich. Sięgając jednakże do porównań należy pamiętać, iż populacja Prus w 1939 roku wynosiła 2 488 122 mieszkańców a obszar 36 991,71 km² :

Udział wschodniopruskiej produkcji rolnej w zaopatrywaniu ludności Prus i Niemiec w żywność. Od góry : masło, chleb, mięso, słonina, jajka, ser. Roczna produkcja miodu wynosi 2000 ton.

Pogłowie bydła

Produkcja mleka w zestawieniu z Szwajcarią, Niemcami i Polską. Roczna ilość mleka na głowę. Pierwsze miejsce Prusy Wschodnie, tuż za nimi Pomorze, Śląsk i Niemcy.

Prusy Wschodnie zwane były krajem koni, zaiste jest w tym wiele prawdy jako, iż w zestawieniu z Niemcami w Prusach na 100 mieszkańców przypadało 20 koni gdy w Niemczech tylko 5 na 100. Ogólna ilość koni wynosiła 478000 sztuk w tym ponad 331000 w wieku powyżej 3 lat. Pod kątem podziału koni na rasy na 100 sztuk koni 60 było końmi zimnokrwistymi a 40 ciepłokrwistymi.