piątek, 24 października 2014

Nekropolie na pruskiej ziemi: Gmina Prabuty (Riesenburg) - Laskowice (Laskowitz)

Cmentarz w Laskowicach (Laskowitz)

Laskowicka nekropolia znajduje się po prawej stronie drogi z Laskowic do Trzciana, zaraz za ścianą lasu i przylega bezpośrednio do terenu ostatniego z gospodarstw ulokowanych po prawej stronie drogi. Obszar cmentarza jest dosyć rozległy i obsadzony wspaniałym starodrzewem wyróżniającym się na tle dosyć młodego lasu. 

Obecnie na cmentarzu nie odnajdziemy żadnego zachowanego nagrobka, jedynym dowodem na to, iż znajdował się tam niegdyś cmentarz są stare, majestatyczne drzewa stojące równo jeden przy drugim na granicy nekropolii. Pośrodku miejsca pochówku, jedynie wnikliwie szukając, natrafimy czasem na drobne resztki nagrobków skryte pod liśćmi, kobiercem bluszczu i śmieciami. Dopiero przenosząc nasze poszukiwania poza granicę cmentarza natrafimy na skromne pozostałości stłuczonych nagrobków i dwie kamienne ramy zepchnięte do dołu po prawej stronie drogi tuż za ostatnimi granicznymi drzewami, stojącymi niczym żołnierze na warcie, strzegąc pamięci o pochowanych tam ludziach.

Czasem zastanawiam się cóż myśleli sobie ludzie, którzy rozszabrowywali wszystkie te stare i zapomniane nekropolie. Zastanawiam się czy była w nich choć odrobina empatii, czy poświęcili chwilę na refleksję nad tym co czynią, czy mieli po fakcie jakiekolwiek wyrzuty sumienia? Zastanawiam się również jak wyglądał proces destrukcji, gdzie trafił materiał z nagrobków i płyt nagrobnych? jak nastawiona była do tego lokalna społeczność? czy były pośród niej jednostki próbujące powstrzymać wszelkiej maści hieny cmentarne? Przecież w każdej społeczności odnalazłaby się choć jedna osoba dla której było to świętokradztwo i profanacja, nieprawdaż?


"Brama" prowadząca do cmentarza
Starodrzew













Resztki nagrobków
Dół z resztkami nagrobków


Dół z resztkami nagrobków